–Notujemy wszystko co wydaje nam się istotne, często i wszędzie gdzie się da. Zapisujemy nasze przemyślenia, pomysły, nadchodzące wydarzenia czy rzeczy, które mamy do zrobienia. Odręcznie – na skrawkach papieru, samoprzylepnych karteczkach, zeszytach czy notatnikach. Cyfrowo – na laptopach, tabletach czy smartfonach. Te ostatnie służą nam głównie jako przenośna lista zakupów. Ewentualnie za przestrzeń do przelania kotłujących się w nas emocji. Wówczas wygląda to jak w memie: „pomidory, cebula, mięso mielone | Mam dość twojego zachowania…”. Ale notatki mają też swoje drugie oblicze, gdy za ich pomocą próbujemy streścić to, czego właśnie się dowiedzieliśmy na spotkaniu służbowym, szkoleniu czy wykładzie i/lub uporządkować informacje. Szybciej i efektywniej możemy to zrobić przy pomocy notatki wizualnej, której zasady przybliża ekspertka Ola Krawczyk.
Powtarzanie materiału jest prostsze i mniej monotonne dzięki zastosowaniu metody notatki wizualnej. Poprzez używanie różnych elementów graficznych takich jak: ramki, linie, strzałki czy proste ikony angażujemy do działania większe obszary naszego mózgu niż podczas standardowego zapisywania myśli na kartce. Efektem takiej pracy naszego najważniejszego organu jest szybsza i łatwiejsza nauka.
Notatki wizualne można sporządzać na kartce w zeszycie czy notatniku. Jednak znacznie wygodniejsze będzie użycie do tego tabletu, tym bardziej że prawie połowa z nas takie urządzenie ma i go używa. Z funkcji notowania korzysta zaledwie 23% posiadaczy tabletów, ale tutaj barierą wydaje się brak rysika – aż 41% Polaków deklaruje, że notowałoby na tablecie wyposażonym w cyfrowy ołówek[1]. Notatki na tablecie można łatwo edytować, poprawiać, sortować i wyszukiwać. A jeden rysik jest w stanie zastąpić różne narzędzia piśmiennicze – używanie wielu kolorów czy grubości linii pozwala łatwiej wyróżniać dane sekcje czy zagadnienia. Szybciej również można się takimi notatkami podzielić – w kilka kliknięć możemy je wysłać mailem czy wrzucić do chmury.
Notatki wizualne – dla kogo i kiedy ich używać?
Notatki wizualne to uniwersalne narzędzie, które sprawdzi się w wielu sytuacjach – na wykładzie, spotkaniu zespołu czy webinarze. Znając podstawowe zasady ich tworzenia, możesz wypracować swój własny, unikalny system notowania. Wybierz ulubiony schemat, narzędzie piśmiennicze (lub pędzle na tablecie) i stwórz własny bank ikon, który ułatwi Ci szybkie dobieranie grafik do treści. Pamiętaj, że im częściej rysujesz, tym sprawniej Ci to wychodzi – ćwiczysz w ten sposób również swoją pamięć mięśniową!
Co jeszcze ważniejsze tworzenie notatek wizualnych jest dla każdego! Nie trzeba mieć talentu artystycznego, wystarczy odrobina praktyki i poznanie kilku prostych zasad.
Jak skonstruować swoją własną notatkę?
Krok #1: zaplanuj przestrzeń, czyli strukturę notatki. Aplikacje na tablecie mają różne formaty – wybierz ten, który najbardziej Ci odpowiada. Sposobów jest kilka – można ułożyć treści w pionie (tradycyjnie, od góry do dołu), jeśli omawiane jest jedno pojęcie może to być schemat promienisty (z tematem w centrum, z informacjami o nim dookoła). Do luźnych myśli, warto wykorzystać schemat „popcorn” i zapisać je w chmurkach. Natomiast w przypadku historii czy procesu można wykorzystać schemat drogi, rysując ją i umieszczając chronologicznie „krok po kroku”.
W schemacie pionowym notujemy informacje od góry do dołu. Schemat drogi to przejście od tematu do tematu, wężykiem, szeregami czy w jakikolwiek inny uporządkowany sposób. Chmurki, zwane nieraz też okręgami czy popcornem, dobrze sprawdzają się w notatkach, w których nie jest istotna kolejność zagadnień. Mapa myśli to zazwyczaj jeden centralnie umieszczony termin / obiekt, od którego odchodzą promienie prowadzące do różnych jego aspektów.
– Mapa myśli to świetne narzędzie do wizualizacji powiązań między różnymi ideami. Pamiętaj, aby zacząć od głównego tematu umieszczonego na środku kartki, a następnie rozgałęziać go na mniejsze podtematy, używając linii, symboli i kolorów. Nie bój się eksperymentować i dostosowywać mapę myśli do swoich potrzeb! – mówi Ola Krawczyk ze sketchmovie.eu.
Krok #2: zadbaj o tytuł i nagłówki. Wyróżnij je, stosując większe litery w przypadku tytułu, a nagłówki czy podtytuły zakreśl kolorem. To ułatwi szybkie zorientowanie się w treści. Także ważne słowa możesz wyróżnić drukowanymi literami, podkreśleniem, ramką czy innym kolorem, a także inną grubością pisma.
Krok #3: używaj kolorów świadomie! Nie chodzi o to, aby notatka przypominała tęczę. Wybierz dwie, trzy uzupełniające się barwy i wykorzystaj je do podkreślenia tego, co najważniejsze.
Krok #4: dodawaj ikony i proste grafiki. Ożywią Twoje notatki i ułatwią zapamiętywanie. Mogą być dosłownym zilustrowaniem treści lub skojarzeniem. Proste ikonki mogą służyć do oznaczenia konkretnych treści: np. żarówka jako ciekawostka czy wykrzyknik – to ważne. Nie musisz być artystą – rysunki mają być proste i szybkie. Większość z nich stworzysz z podstawowych elementów: koła, prostokąta, trójkąta, linii czy kropki. Ich użycie będzie szczególnie pomocne dla często powtarzających się terminów – po pewnym czasie będziesz ich już używać odruchowo.
Jak urozmaicić notatki?
Krok #5: to diagramy i rysunki. Diagramy w prosty sposób zobrazują liczby i dane, a rysunki nie tylko urozmaicą materiał, ale także pomogą Ci lepiej zapamiętać informacje. Pozwolą zwizualizować treść, stworzyć metafory i szybkie skojarzenia, a także podkreślić ważne tematy i obiekty. Aby lepiej podkreślić dane zagadnienia czy nagłówki możemy wykorzystać boksy, czyli ramki, które oddzielają daną część tekstu lub moduły, które mogą w sobie zawierać wiele boksów. W dodatkowym uporządkowaniu myśli i zagadnień mogą pomóc strzałki, separatory czy punktory.
– Ważne jest, aby znaleźć system porządkowania notatek na tablecie, który najbardziej przypadnie Ci do gustu. Wypróbuj różnych ułatwień – możliwości jest wiele! Kluczem jest stworzenie przejrzystej struktury, która ułatwi Ci późniejsze odnajdywanie i korzystanie z notatek – dodaje Ola Krawczyk.
[1] Badanie SW Research na zlecenie Huawei CBG Polska wykonane na reprezentatywnej próbie 1006 Polaków w lipcu 2024.