Wygoda obsługi i poręczność to kluczowe zalety laptopów, natomiast mają one pewną wadę – są dosyć ograniczone, jeśli chodzi o możliwość wprowadzania ulepszeń. Przed zakupem warto więc sprawdzić, na jak duże modyfikacje pozwoli w przyszłości nasze urządzenie.
Na początek trzeba zwrócić uwagę, czy laptop umożliwia w ogóle jakikolwiek upgrade. Wymiana płyty głównej czy karty graficznej jest całkowicie niepraktyczna, kosztowna i wymaga rozbiórki całego urządzenia. Czasem można natrafić na szczelnie zamknięte obudowy lub przylutowane do płyty głównej komponenty (jest tak np. w wypadku laptopów Microsoft Surface), co uniemożliwia ich wymianę.
Po upewnieniu się, że z otwarciem obudowy nie będzie problemów, można przejść do kwestii samych ulepszeń i przyjrzeć się kilku kluczowym elementom.
Dysk SSD
Dyski SSD to podstawa dla tych, którym zależy na szybszym działaniu systemu i ładowaniu się programów. Nośniki te pracują ciszej, są bardziej wytrzymałe i odporne na skrajne temperatury. Charakteryzują się niższym poborem energii elektrycznej, co przekłada się na dłuższy czas pracy na baterii. Większość nowych laptopów z wyższej półki już je wykorzystuje, ale starsze lub budżetowe modele wciąż mogą zawierać znacznie mniej wydajne dyski HDD – a te warto jak najszybciej wymienić.
Obecnie na rynku dostępne są dyski wspierające między innymi złącza mSATA (wykorzystywane w starszych laptopach), M.2 SATA III, standardowe, 2,5-calowe SSD oraz nowsze i szybsze M.2 PCIe. Planując zakup przenośnego komputera, który ma nam służyć przez wiele lat, warto zaopatrzyć się w sprzęt wspierający nieco droższe dyski PCIe NVMe. Listy kompatybilnych modeli laptopów udostępniona jest przez firmę TRANSCEND na stronie produktowej oferowanego modelu 110S. Nawet jeśli obecnie ograniczenia złączy SATA nie przeszkadzają w codziennym użytkowaniu, to można się spodziewać, że wraz z rozwojem technologii będą pojawiać się coraz pojemniejsze, szybsze oraz tańsze alternatywy obsługujące protokół NVMe.
Kolejną ważną kwestią są wymiary dysku SSD typu M.2 – wiele płyt głównych obsługuje modele o szerokości 22 mm oraz długości 80 mm bądź krótszych (np. 42 mm czy 60 mm). Informacje o tym, jak duży dysk będzie obsługiwany w konkretnym laptopie, dostępne są w specyfikacji płyty lub systemu bądź wnioskuje się na podstawie widocznych na płycie miejsc na wkręcenie śrubek mocujących.
Warto też zwrócić uwagę czy w laptopie, który chcemy kupić, znajduje się miejsce na dodatkowy dysk wewnętrzny. Taka opcja może okazać się w przyszłości bardzo przydatna, jeśli z różnych powodów będziemy potrzebować więcej przestrzeni dyskowej.
Pamięć RAM
Od pamięci RAM zależy, jak wiele czynności może wykonywać jednocześnie nasz komputer bez znacznego wpływu na wydajność. Zbyt mała ilość RAM odbija się na płynności działania programów, gier lub np. liczby otwartych zakładek w przeglądarce.
Przed zakupem laptopa należy sprawdzić liczbę gniazd pamięci i maksymalną ilość RAM w formacie SO-DIMM, jaką można zainstalować. Do codziennego użytkowania powinno wystarczyć 8 GB, ale jeśli będziemy chcieli wykorzystywać nasz sprzęt do bardziej zaawansowanych aktywności (jak np. renderowanie filmów), to warto przygotować się zawczasu na możliwość umieszczenia dodatkowych kości RAM.
Trzeba pamiętać, że każdy laptop jest nieco inny i będzie miał różne wymagania i ograniczenia. Od płyty głównej w urządzeniu zależy, jaki rodzaj pamięci RAM można wykorzystać i jakie jest maksymalne taktowanie zainstalowanych modułów. Jeżeli nie chcemy się pod tym względem ograniczać, warto celować w laptopy zgodne co najmniej z pamięciami typu DDR4-2400MHz. Dobrze byłoby, żeby płyta pozwalała na umieszczanie par modułów pamięci, gdyż aktywuje to technologię Dual Channel i potrafi znacznie zwiększyć wydajność urządzenia.
Dyski zewnętrzne
Nawet jeśli modyfikowanie przenośnego komputera od wewnątrz okaże się niemożliwe, to istnieją alternatywne rozwiązania. Jeżeli zależy nam wyłącznie na większej ilości przestrzeni dyskowej, to przydatny będzie zakup zewnętrznego dysku HDD czy SSD, który dodatkowo przyspieszy ładowanie programów czy zapisywanie dużych plików z programów do obróbki wideo i grafiki.
Przy okazji dobrze jest też sprawdzić, czy wybrany przez nas laptop posiada gniazdo USB typu C. To nowe rozwiązane, które nie tylko umożliwia znacznie szybsze przesyłanie danych, ale niweluje też odwieczny problem z wtykaniem kabla do gniazda niewłaściwą stroną.
Podsumowanie
Planując zakup laptopa, który ma nam służyć przez długie lata, nie musimy od razu celować w pozycje z najwyższej półki cenowej. Wiele zależy tutaj od naszych potrzeb – sprzęt do gier będzie oczywiście znacznie droższy, zaś laptop do codziennej pracy mniej kosztowny. Inwestycja ta będzie tym bardziej opłacalna w dłuższej perspektywie czasu, im lepiej przygotujemy się na przyszły upgrade urządzenia.