Zadanie jest łatwe: trzeba zestawić ze sobą dwa zdjęcia – jedno zrobione 10 lat temu, drugie współcześnie. Co w tym fajnego? Śmiesznie się zestarzeliśmy, zmieniły się nam rysy twarzy, schudliśmy, przytyliśmy, doszły zmarszczki itp. Na zdjęciach widać po prostu upływ czasu i… już. Całość trzeba oznaczyć hashtagiem #10YearsChallenge i pokazać światu swoją fizyczną zmianę. Pozornie nieszkodliwa zabawa może być jednak kolejnym sposobem na wyciąganie od nas danych.
Taką zabawą żyje Internet (przede wszystkim Facebook). Do akcji przyłączyli się celebryci, w Polsce między innymi Ania Lewandowska i Małgorzata Kożuchowska, na świecie aktorka Reese Witherspoon i Nicki Minaj. Z reguły chodzi o to samo: pokazać, że upływający czas obszedł się z nami łaskawie i wyglądamy lepiej od innych. Akcja błyskawicznie rozeszła się w sieci, a momentami zamieniała się nawet w pożyteczną kampanię społeczną. #10YearsChallenge wykorzystała chociażby Grenpeace, aby pokazać wycinkę lasów w Amazonii. Ekolodzy pokazywali też topniejące góry lodowe i cierpiące zwierzęta. Wszystkie te obrazki miały nam przypomnieć, że w ciągu ostatnich 10 lat świat zmienił się nie tylko na dobre. A za kolejnych 10 może go spotkać prawdziwa katastrofa. Ale dlaczego w ogóle pławimy się w tym viralowym sentymencie za rokiem 2009? Przecież dla Facebooka czy Twittera nie była to żadna wyjątkowa data. Co tak bardzo zmieniło się przez ostatnich 10 lat, jeżeli nie my sami? Cóż, na pewno to, jak serwisy podobne do Facebooka wykorzystują tego typu akcje do zbierania informacji o nas.
Rzecznik prasowy Facebooka powiedział co prawda, że ich serwis nie rozpoczął akcji #10YearsChallenge i nie czerpie z niej profitów, ale…
Nie od dziś wiadomo, że Facebook i jemu podobne media pod płaszczem rozrywki od dawna zbierają nasze dane. Na przykład Cambridge Analitica wykorzystywała quizy, dzięki którym sondowano polityczne preferencje użytkowników serwisu oraz promowała różne quizy, aby zdobyć wiedzę na temat naszych nawyków online. – mówi Mariusz Politowicz, inżynier techniczny Bitdefender z firmy Marken Systemy Antywirusowe